LEON DRAWS

1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód i stan cywilny):

St. sap. Leon Draws, 35 lat, brakarz podkładów kolejowych, żonaty; 11 Batalion Saperów Kolejowych.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

Zabrany do niewoli sowieckiej 27 września 1939 r. w Grabowcu, w akcji bojowej. Podczas gromadzenia nas, ok. pięciu tysięcy żołnierzy, w jednym miejscu w naszej obecności zostało rozstrzelanych sześciu oficerów, ośmiu podoficerów i 150 policjantów.

3. Nazwa obozu, więzienia lub miejsca przymusowych prac:

Zaprowadzili nas potem do Hrubieszowa do młyna, następnie do Włodzimierza Wołyńskiego, do Brodów, Oleska, Angielówki, Mościsk, Zieleniec, Wołoczysk, Podwołoczysk i do Starobielska.

4. Opis obozu, więzienia:

Zamek króla Jana Sobieskiego w Olesku znajduje się na łąkach, na wzgórzu. Zamek był w dobrym stanie i było względnie co do ciepła, natomiast wody brakowało. Po deszczu wychodziliśmy i wchodziliśmy na pracę po płotach.

5. Skład więźniów, jeńców, zesłańców:

Polacy, Żydzi, Białorusini, Ukraińcy; inteligencja i brutale. Obóz był podzielony w sobie na dwa obozy, po jednej stronie sami Polacy, po drugiej zaś, tzn. sowieckiej, Żydzi, Ukraińcy, Białorusini.

6. Życie w obozie, więzieniu:

Rano pobudka o godz. 6.00. Praca na [nieczytelne] od 7.00 do 19.00. Normy nie do wytrzymania, bez wynagrodzenia, kiepskie wyżywienie.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

Za sprzeciwianie się Sowietom wsadzali do karceru do 28 dni. Co do propagandy komunistycznej, to była na wysokim poziomie. Żadnych informacji o Polsce nie miałem.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:

Nasi lekarze i sowiecka aspiryna – to wszystko. W szpitalu było dobrze, ponieważ była polska obsługa. Podczas zabierania do niewoli zostali rozstrzelani przez Sowietów następujący żołnierze: ppor. Fioto i dwóch oficerów, doktorów z Warszawy. Ich nazwisk nie pamiętam.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodzinami?

Podczas niewoli pisali do mnie dziewięć listów z domu i ja do nich 20.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?

Po zawarciu umowy polsko-sowieckiej zostałem zwolniony i oddany polskiej władzy 28 lipca ppłk. Kazimierzowi Wiśniowskiemu. 20 sierpnia wyjechałem ze Starobielska do Tockoje do 6 Batalionu Saperów.

Miejsce postoju, 2 marca 1943 r.