STANISŁAW ZUBEL

1. Dane osobiste:

Kanonier Stanisław Zubel, ur. 22 kwietnia 1921 r., kawaler.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

Wywieziony 10 lutego 1940 r. z rodziną, za to, że ojciec był osadnikiem i za to, że pracował w gminie.

3. Nazwa obozu i więzienia:

Wywieziono mnie do Rosji, do swierdłowskiej obłasti, do tzw. 48. kwartału.

4. Opis obozu więzienia:

Mieszkaliśmy w barakach (chlewach) przeznaczonych dla bydła. Nie dość, że były brudne, to nawet nie było miejsca, bo w jednej takiej przegrodzie dla krowy lub konia mieszkały dwie lub trzy rodziny. Jednym słowem były tam: smród, brud i ubóstwo.

5. Skład zesłańców:

Przeważnie zesłańcy polscy z województwa tarnopolskiego.

6. Życie w obozie, więzieniu:

Żyliśmy tylko nadzieją, że to szybko przeminie, bo w takich warunkach człowiekowi bardzo miłującemu życie odechciewało się żyć. Żyli tylko dla rodzin i dla ojczyzny, a nie dla samych siebie.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

Stosunek władz NKWD do Polaków [był] jak do zwierząt. A nawet żaden gospodarz nie odnosił się do zwierzęcia tak, jak oni do nas.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:

Pomocy lekarskiej nie było, a w dowód tego daję wam przykład, że ojciec mój umarł, bo nie było lekarzy i lekarstw.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodziną?:

Owszem, pisywał do nas stryj i my do niego, ale bardzo rzadko.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do wojska?:

Nikt mnie nie zwalniał z żadnych prac. Dowiedziawszy się, że są organizowane wojska polskie w Rosji, porzuciłem rodzinę i na własny koszt pojechałem do Prysu [?]. Tam zostałem przyjęty. Daty nie pamiętam.