MIECZYSŁAW PRZEWŁUCKI

1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód, stan cywilny):

Kanonier Mieczysław Przewłucki, ur. w 1921 r., uczeń gimnazjum, kawaler.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

11 lutego 1940 r. wywieziony ze Święcian (Wil[eńszczyzna]) wraz z rodziną.

3. Nazwa obozu, więzienia:

Wywieziony do Kazachstanu, woj. semipałatyńskie, powiat – rejon żarmiński, wieś – rudnik Kazan-Czunkur. Teren górzysty. Budynki z ziemi. Warunki mieszkaniowe marne. Higiena z początku bardzo opłakana. Następnie, w miarę poznania okoliczności pracy, nieco się poprawiły.

4. Skład jeńców, więźniów, zesłańców:

W tej wsi znajdowało się 300 zesłańców narodowości polskiej. Zesłani jako właściciele [majątków] ziemskich oraz pracownicy w polskim leśnictwie. Poziom umysłowy i moralny różny. Wzajemne stosunki dosyć dobre.

5. Opis obozu, więzienia, miejsca robót przymusowych:

Wszyscy mężczyźni i kobiety zdolne do pracy pracowali w kopalni rudy złota, białego kamienia o zawartości czterech–dziesięciu gramów złota w tonie. Za opuszczenie godzin pracy każdy był sądzony i potrącano 15 proc. zarobku. Warunki pracy były bardzo opłakane. Nie dawano specjalnego ubrania i obuwia.

6. Życie w obozie, więzieniu:

Praca trwała osiem godzin dziennie. Normy były dosyć wysokie. Silni z trudem mogli wyrobić zadaną pracę. Przeciętnie wyrabiano 50–60 proc. normy.

Każdy musiał pracować przy robotach fizycznych, zarobki wynosiły od 120 do 300 rubli miesięcznie. Byli tacy, którzy zarabiali mniej, i [tacy, co] więcej. Każdy chodził we własnym ubraniu, gdyż kupić nie było gdzie i za co.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

Propaganda komunistyczna była rozpowszechniona, gdyż co tydzień zabierano wszystkich Polaków na zebrania, gdzie wykładano o konstytucji oraz z niesmakiem zwracano się do polskich władz. Wyrażano się m. in.: „Nie myślcie już o tym, abyście wrócili do Polski”.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:

Pomoc lekarska była dosyć skromna. Śmiertelność niska, zmarło parę osób, jednak starych i słabych, gdyż warunki życiowe były złe. Zmarli: Kazimierz Kozłowski, Turczynowicz.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodziną?:

Łączność z krajem do wybuchu wojny niemiecko-rosyjskiej była dosyć dobra.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?:

Po układzie polsko-sowieckim wydano zaświadczenia [o prawie do] wolnego poruszania się po terytorium ZSRR. Do wojska dostałem się przez wojenny komisariat.