LUDWIK PODRAŻKO

1. Dane osobiste:

Kapral Ludwik Podrażko, ur. 20 kwietnia 1905 r., stolarz, żonaty.

2. Data i okoliczności aresztowania:

12 kwietnia 1940 r. w nocy zostałem zaaresztowany przez władze NKWD. Posądzali mnie za pomieszczika, wobec czego nie mogłem zostać w kraju, musiałem wyjechać w głąb Rosji.

3. Nazwa obozu, więzienia lub miejsca przymusowych prac:

Zostałem wywieziony do Kazachstanu, obłast aktiubińska, do kołchozu.

4. Opis obozu, więzienia:

W kołchozie mieszkałem w stajni po wypędzeniu bydła. [Nieczytelne]. Warunki mieszkaniowe – nie daj Bóg nikomu w życiu. Mieszkało nas tam cztery rodziny wojskowe i żona.

5. Skład więźniów, jeńców, zesłańców:

[Nieczytelne] poziom umysłowy dość duży, wzajemne [stosun]ki bardzo dobre.

6. Życie w obozie, więzieniu:

[Brak] w kołchozie trwało bardzo ciężkie, normy nikt [brak] nie wyrabiał, wynagrodzenia pieniężnego nikt [brak], życie bardzo złe, [nieczytelne] brak nie [brak], gdy nie wyrabiał normy.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

W kołchozie byli zdrajcy, którzy za powiedzenie jednego słówka przeciwko NKWD donosili, a władze NKWD nas dręczyły i wywoziły w nieznane strony. Stosunek NKWD do Polaków był bardzo szczególny, za nieprzyznawanie się do winy wsadzano do karceru, dręczono głodem, a nawet bito. Propaganda komunistyczna była bardzo szerzona wśród Polaków – bez skutku.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:

Pomoc lekarska i szpital były straszne, śmiertelność bardzo duża, ludzie marli z głodu i chłodu.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodzinami?:

Łączność z krajem i rodziną była nawiązywana.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?:

Zwolniony zostałem 30 sierpnia 1941 r., wstąpiłem do polskiej armii 20 lutego 1942 r. w Kermine.