ALOJZY WĘCKOWSKI

1. Dane osobiste:

Zeznaje Alojzy Węckowski, pluton sztabowy 1 Dywizji 5 Pułku Artylerii Lekkiej.

2. Nazwa obozu:

Obóz pracy jeńców polskich Uchta, 3. Kolumna, Komi ASRR.

3. Skład jeńców:

Szeregowi (tylko).

4. Liczba jeńców:

Ok. osiem–dziewięć tysięcy.

5. Czas istnienia obozu:

Od września 1940. We wrześniu 1941 r. zwolnieni wszyscy.

6. Opis obozu:

Obóz w lesie. Teren bagnisty, komary. Spanie w namiotach na pryczach po 50–60. Zupa z ryb suszonych, początkowo 700 g chleba, później zależnie od [wypracowania] normy (300–900 g).

7. Życie w obozie:

Podział na brygady. Zmiana nocna i dzienna. Praca przymusowa przy budowie drogi kolejowej i przy wyrębie lasu, przeprowadzaniu kanalizacji, kopaniu rowów itp. Życia kulturalnego nie było.

8. Stosunek władz NKWD do jeńców:

Rewizje trzy razy w miesiącu. Badania przykre w stosunku do tzw. buntowszczyków. Pędzenie do pracy psami, z karabinem opartym wprost o plecy. Norma bardzo wysoka.

Z początku jeńcy pracowali według sił, potem zaczęli słabnąć i chorować. Wtedy zaczęło się szykanowanie i kary.

9. Jeńcy, którzy wyróżnili się dodatnio lub ujemnie:

10. Zmarli w obozie:

15 osób zginęło w katastrofie kolejowej, a 12 zmarło z wycieńczenia, przepracowania i chorób.

Uwagi:

Już przy zwolnieniu jeńcom w drodze nie dawano wody. Jeśli który z jeńców upadł, przysyłano psa, który go szarpał.

[Brak]

5. Opis obozu:

Obóz mieścił się w dawnym klasztorze w okolicy podgórskiej. Budynki murowane, parterowe. Sale maleńkie – jak cele – wąskie korytarze. Jeńcy spali na podłodze, po 15–20 w celi (było bardzo ciasno). Chleba [dostawaliśmy] 700 g i raz dziennie pół litra bardzo złej zupy.

6. Życie w obozie:

Jeńcy nie byli zorganizowani w żadne jednostki. Praca ochotnicza w obrębie obozu. Życia kulturalnego nie było.

7. Stosunek władz NKWD do jeńców:

Rewizje przeprowadzano trzy razy. Badania pobieżne i rejestracja jeńców według województw. Akcja propagandowa niewielka.

Obóz Krzywy Róg, zeznaje jak wyżej.

1. Nazwa obozu:

Obóz pracy jeńców polskich w Krzywym Rogu, obłast Dniepropietrowsk.

2. Skład jeńców:

Szeregowi (tylko).

3. Liczba jeńców:

Do ośmiu tysięcy.

4. Czas istnienia obozu:

Od 20 marca do sierpnia 1940 r. (zeznający nie pamięta dobrze daty). W tym miesiącu obóz zlikwidowano i wszystkich wywieziono do Uchty, Komi ASRR.

5. Opis obozu:

Obóz mieścił się w osadzie robotniczej. Budynki jednopiętrowe, murowane. Spanie na łóżkach, po 12–15 w sali. Względna czystość. Pranie co tydzień.

6. Życie w obozie:

Podział na brygady po 80, do stu osób. Praca była przymusowa w kopalni rudy żelaznej (bardzo ciężka). Normę wyrobić było bardzo trudno. Chleba 800 g (przy wyrobionej normie), raz zupa, niedobra. Kiedy jeńcy czuli się coraz gorzej, zaczęto odmawiać pracy. Nastąpiły wtedy karcery, głodzenie (300 g chleba), szykanowanie, szantaż itp. Listy oddawano przeważnie po ścisłej cenzurze. Życia kulturalnego nie było.

7. Stosunek władz NKWD do jeńców:

Rewizje i śledztwa przykre wobec opornych w pracy. Akcja propagandowa, zmierzająca do podniesienia wydajności pracy.