KWESTIONARIUSZ DOTYCZĄCY OBOZÓW JEŃCÓW WOJENNYCH
Wachmistrz Stefan Marcinkiewicz.
1. Nazwa obozu:
Starobielsk, Rosja (namioty).
2. Skład jeńców:
Wojskowi wszystkich stopni.
3. Liczba jeńców:
Ok. 3 tys.
4. Czas istnienia obozu:
Od 25 lipca do 3 września 1941 r.
5. Opis obozu:
Teren odpowiedni. Pomieszczenia w namiotach na piasku. Z powodu dużej liczby jeńców ciasno, brak miejsca. Wyżywienie bardzo marne. Co zaś się tyczy warunków higieny – złe.
6. Życie w obozie:
Poddział był na brygady po 36 osób. Prac przymusowych poza obozem nie było, a tylko gospodarcze w obozie, jak rąbanie drewna, pompowanie i noszenie wody do kuchni oraz sprzątanie rejonu. Proponowane były prace ochotnicze przy budowie lotnisk, a skoro nie zgłosiła się odpowiednia liczba, wyznaczano na dopełnienia przymusowo. Zaczęło się rozwijać życie kulturalne, jak organizacja orkiestry, [nieczytelne], czytanie gazet itp.
7. Stosunek NKWD do jeńców:
Stosunek [zarówno] NKWD, jak i politruków, i innych był łagodny i stawał się więcej przyjazny, lecz tylko ze strony tych władz.
8. Jeńcy, którzy się wyróżnili dodatnio lub ujemnie:
Jeńców, którzy się wyróżnili dodatnio, nie zaobserwowałem. Natomiast ujemnie [wyróżnił się] Józef Gondek z Radomia, który stale działał na niekorzyść jeńców.
9. Zmarli w obozie:
Wypadków śmierci nie było.
Uwagi:
W czasie marszu do Rosji od 28 czerwca do 21 lipca 1941 r. [więźniowie] obozu przeszli od Zastawia do Złotonoszy ok. 800 km, a następnie [przejechali] cztery dni pociągiem. W czasie marszu dawano tylko pół litra posiłku na dzień lub na dwa dni. [Tego], kto nie mógł maszerować z wycieńczenia, zostawiali i zakłuwali bagnetami lub rozstrzeliwali.