Dnia 23 stycznia 1948 r. w Kozienicach Okręgowa Komisja Badania Zbrodni Niemieckich w Radomiu w osobie Sędziego B. Kazana przesłuchała niżej wymienionego w charakterze świadka bez przysięgi. Po uprzedzeniu świadka o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania świadek zeznał, co następuje:
Imię i nazwisko | Jan Barański |
Wiek | 22 lata |
Imiona rodziców | Stanisław i Magdalena |
Miejsce zamieszkania | Śmietanki, gm. Brzeźnica |
Zajęcie | rolnik |
Wyznanie | rzymskokatolickie |
Karalność | niekarany |
6 sierpnia 1943 roku żandarmi niemieccy przeprowadzili rewizję u Dzika Franciszka, znaleźli dwa karabiny, zaaresztowali syna wymienionego – Dzika Stanisława i Michalaka Jana, a Wolski Władysław, uciekając przed aresztowaniem, został zabity. Wszystko to działo się we wsi Śmietanki. Dzika Stanisława i Michalaka Jana mocno na miejscu pobili, a następnie wywieźli ich do Kozienic i w parku zabili. Wolskiego Władysława widziałem ciało, a o pozostałych słyszałem od rodziny zabitych.
W dniu 5 kwietnia 1945 roku żandarmeria niemiecka w asyście wojska i granatowej policji otoczyła cały teren gminy Brzeźnicy i w tym dniu ze wsi Śmietanki zaaresztowani zostali: Maik Józef, Wojciechowski Józef, Gieza Stanisław, Krakowiak Franciszek i Czesław, Śmietanka Stefan i Józef, Zawodnik Józef i Adam oraz Stanisław, Śmietanka Franciszek i Antoni, Spytek Stanisław i Spytek Jan oraz Pietrzyk Antoni. Słyszałem, że od razu Krakowiak Franciszek został pobity. Następnie przewieźli wszystkich pod eskortą do Kozienic. Spośród wymienionych powrócili z obozów koncentracyjnych Zawodniki Józef i Adam, Spytek Jan, Śmietanka Stefan i Krakowiak Czesław.
W roku 1943 zaaresztowali również w Śmietankach Jana Zawodnika i Piotra Krakowiaka. U Zawodnika Jana znaleźli czterech Żydów, których on przechowywał. O Janie Zawodniku z Oświęcimia nadeszło zawiadomienie, że on tam zmarł, o Krakowiaku zawiadomiła żandarmeria, że również zmarł.
Stanisław Dzik i Władysław Wolski należeli do organizacji pod nazwą „Bataliony Chłopskie”.
Nazwiska żandarmów, którzy aresztowali Dzika, Wolskiego i Michalaka, przypominam sobie. Nazywali się oni Gacki, Szmidka i Kielich, zamieszkiwali na posterunku w Kozienicach.