1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód i stan cywilny):
Strzelec Jan Kołodziej, ur. w 1919 r., student Akademii Handlu Zagranicznego we Lwowie.
2. Data i okoliczności aresztowania:
Aresztowany 27 kwietnia 1940 roku we wsi Łozówka, pow. Trembowla jako syn osadnika Alojzego z Witosówki, pow. Trembowla, wywiezionego i uwięzionego w lutym 1940 roku. Powody: 1. podejrzenie o przynależność do organizacji antysowieckiej, 2. prowadzenie agitacji, 3. zamiar ucieczki do Rumunii.
3. Nazwa obozu, więzienia, miejsca przymusowych prac:
Więzienie Tarnopol, Charków, obóz pracy Uchta w Komi ASRR i Tabis [Tobys] – tamże.
4. Opis obozu, więzienia itp. (teren, budynki, warunki mieszkaniowe, higiena):
Warunki w Tarnopolu okropne z powodu przepełnienia cel więziennych. Zawszenie, brudna bielizna. Brak powietrza, półgodzinna przechadzka co drugi dzień. Zdarzył się wypadek, że znajdował się chory na syfilis (Aron Wahrhaflig). Bardzo złe obchodzenie się z chorymi, brak środków leczniczych. Podobnie i w obozach. Baraki były zimne i pełne pluskiew.
5. Skład jeńców, więźniów (narodowość, kategoria przestępstw, poziom umysłowy i moralny, wzajemne stosunki etc.):
Bardzo dużo obywateli sowieckich żulików, morderców. Byli to przeważnie Czeczeni, Kirgizi, Tatarzy, Rosjanie, Ukraińcy sowieccy, Żydzi polscy i około 20 proc. Polaków. Poziom umysłowy bardzo różny. Profesorowie gimnazjalni (Bober z Zakopanego), inżynierowie, księża (Tomasik), nauczyciele, kolejarze, a wreszcie ciemnota sowiecka, która umiała tylko krzyczeć i rozbijać się. Stosunki na ogół były złe, ponieważ Polacy byli krzywdzeni na każdym niemal kroku (gorsze roboty itp.).
6. Życie w obozie, więzieniu itp. (przebieg przeciętnego dnia, warunki pracy, normy, wynagrodzenie, wyżywienie, ubranie, życie koleżeńskie i kulturalne etc.):
Pobudka o 6.00 lub 5.00. 6.00 – 7.00 wymarsz do pracy. Praca trwała 10 lub 12 godzin. Norma: 1. 72 na 4 metry odrzucanie śniegu, 2. 25 na 4 metry odrzucić śnieg i wyciąć pnie, 3. ściąć 30 sosen o długości 5 metrów o średnicy na cieńszym końcu 16 cm. Normalnie nie płacono za pracę. Wyżywienie: pół litra rzadziutkiej zupy owsianej rano, litr takiej samej zupy [na obiad] i 1/8 litra kaszy owsianej wieczorem; chleba zależnie od procenta wyrobionej normy. Kto wyrobił 10 proc. normy, szedł do karca [karceru] o 300 gramach chleba i zupie, powyżej 30 do 60 proc. otrzymywał 500 gramów, od 70 do 85 proc. 700 gramów. Tak było do wybuchu wojny z Niemcami.
Polacy dostali ubrania watowane, przeważnie używane. Często zdarzały się wypadki, że przy 40-stopniowym mrozie pracowaliśmy w gumowych butach. To powodowało dużo odmrożeń. Jeśli temperatura spadała do minus 50 stopni, nie pracowano.
Życia kulturalnego i koleżeńskiego nie było. Tu i ówdzie grano w szachy z chleba. Nie było ani gazet, ani książek, ani radia, ani innych rozrywek.
7. Stosunek władz NKWD do Polaków (sposób badania, tortury, kary, propaganda komunistyczna, informacje o Polsce etc.):
Badania prowadzono systemem zastraszania i bicia. Bito pałkami gumowymi, kopano, łamano palce. Ponadto obiecywali złote góry, by tylko powiedzieć „prawdę”. Śledztwo przeprowadzano w nocy i zmuszano do podpisania protokołów zeznań niezgodnych z prawdą. Dostałem dwa razy w twarz za to, że nie chciałem podpisać. Szydzono z nas, drwiono z naszego rządu i starano się wpoić myśl, że Polski nie budiet.
8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność (wymienić nazwiska zmarłych):
Pomoc lekarska była niewystarczająca i spóźniona. Brak lekarstw. Zmarli: p. Bartek – urzędnik „Galicji”, Walczak. W szpitalu nie byłem. Chorowałem na szkorbut, ale nie leczono mnie.
9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodziną?
Niewiele osób otrzymywało listy z domu. Przyszło kilka paczek, m.in. otrzymał p. Kwieciński z Wołynia.
10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?
Rozporządzenie przeczytano nam 24 sierpnia 1941 r. w nocy. Wyproszono wszystkich nie Polaków. Zwolniono mnie 12 września. Zaopatrzono nas w udostowierienija i zorganizowano transport kolejowy wprost do Buzułuku. Stamtąd dostałem się do Tocka [Tockoje] do 6 Dywizji Piechoty 23 września 1941 roku.
Miejsce postoju, 27 lutego 1943 r.