STANISŁAW ZAPAŁA

Brynica, dnia 3 maja 1948 r. o godz. 19.00 ja, funkcjonariusz Moszczyński Witold z Posterunku MO w Piekoszowie, działając na mocy: art. 20 przep. wprow. KPK, z polecenia ob. Wiceprokuratora Rejonu Prokuratury Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 20 marca 1948 r., LŻN 81/47, wydanego na podstawie art. 20 przep. wprow. KPK, zachowując formalności wymienione w art. 235–240, 258 i 259 KPK, w obecności świadków: Drogosza Józefa, zam. Brynica, gm. Piekoszów, pow. Kielce, Krauzego Mikołaja, zam. Brynica, gm. Piekoszów, pow. Kielce, których uprzedziłem o obowiązku stwierdzenia swymi podpisami zgodności protokołu z przebiegiem czynności, przesłuchałem niżej wymienionego w charakterze świadka. Świadek po uprzedzeniu o: prawie odmowy zeznań z przyczyn wymienionych w art. 104 KPK, odpowiedzialności za fałszywe zeznanie w myśl art. 140 KK oświadczył:


Imię i nazwisko Stanisław Zapała
Imiona rodziców Adam i Franciszka z d. Kozioł
Data i miejsce urodzenia 11 listopada 1902 r., Brynica
Wyznanie rzymskokatolickie
Zawód rolnik
Miejsce zamieszkania Brynica, gm. Piekoszów, pow. Kielce
Stosunek do stron obcy

W sprawie niniejszej wiadomo mi jest, co następuje: W dniu 12 września 1944 r. o godz. 13.00 przyjechali gestapowcy niemieccy samochodami w liczbie około 700, obstawili całą wieś Brynicę, przy czym zabrali wszystkich ludzi, którzy się znajdowali we wsi, zaprowadzili wszystkich na koniec wsi Brynicy. Przed domem Piłata Jana mówili do nas, żeby się odłączyć gromadami, jak sobie oni podzielili, tj. mnie jako sołtysa zwolnili do domu razem z małoletnim synem moim Zapałą Stefanem, Krauzego Mikołaja i Sadzę Jakuba, a Stanisława Sidła, Wojciecha Sidła, Antoniego Sidła, Józefa Sidła, Józefa Szczerka, Stanisława Szczerka, Józefa Czyża, Stefana Czyża, Jana Żaka i Grabowskiego Stanisława, pseudo. Socha, z Brynicy, ich odłączyli do rozstrzelania, resztę zaś zabrali na samochody i odwieźli do okop[ów]. Wyżej wymienieni, którzy byli wystawieni do rozstrzelania, gestapowcy pytali ich się, „kto strzelał wczoraj do nas”.

Nadmieniam, że dnia 11 września 1944 r. przyjechali Niemcy pod wieś Brynica w las, przyszło do wsi trzech Niemców po cywilnemu, przy czym zabrali z sobą nauczycielkę ze wsi Brynicy, Szajdek Emilię, doprowadzili ją do lasu, wyskoczyli partyzanty z lasu, zaczęli strzelać. Niemcy, widząc niebezpieczeństwo, puścili nauczycielkę, a sami uciekli do lasu, ostrzeliwując się. Jak wyżej podane, zostali rozstrzelani przez gestapo, to znaczy że egzekucji dokonało gestapo, złapani byli we wsi Brynicy. Egzekucja nastąpiła odwetowo. Zwłoki z dołu wyjęte są i pochowane na cmentarzu w Chełmcach.

Na tym protokół zakończyłem i przed podpisaniem odczytałem.

Nadmieniam, że Grabowskiego Stanisława, pseudonim Socha, zabrany był [on] i postrzelony dnia 11 września 1944 r. w nogę, i zabrany na samochód do Kielc, gdzie zginął.