JOEL GERBERHOLC

1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód i stan cywilny):

Strzelec Joel Gerberholc, 28 lat, biuralista, kawaler.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

14 czerwca 1941 r. w Wilnie.

3. Nazwa obozu, więzienia lub miejsca przymusowych prac:

Północny Ural, 47 punkt NKWD.

4. Opis obozu, więzienia:

Bagnisty las, baraki przewiewne, drewniane, gołe prycze, bez pościeli i przykrycia. W pierwszym okresie nie było wody na miejscu, dostarczano ją w bardzo małych ilościach, czasu na mycie i pranie nie było.

5. Skład więźniów, jeńców, zesłańców:

Polacy, Litwini, Estończycy. Polacy internowani na Litwie – wojskowi lub uchodźcy, Litwini – urzędnicy i wojskowi rządu Smetany, Estończycy – kryminaliści. Stosunki wrogie.

6. Życie w obozie, więzieniu:

Pobudka o 4.00 rano, przed 21.00 wieczór nie kładziono się spać. Normy zależne od rodzaju pracy, wynagrodzenie żadne. Wyżywienie – 400 g chleba. Ubranie własne. Życie koleżeńskie i kulturalne żadne.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

Wskutek wynikłej wojny i transportu pierwsze badania odbyły się po zawarciu polsko- sowieckiej umowy i były przeprowadzane łagodnie.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:

Było paru aresztowanych lekarzy – 1. Uchodźca, 2. z Wilna i 3. z Kowla. Oni mieli okazywać pomoc, ale nie posiadali żadnych medykamentów. Szpitala nie było. Śmiertelność ok.

20 proc., przeważnie z wycieńczenia i głodu. Lekarze mieli prawo zwolnić z pracy tylko w wypadku silnej temperatury. Nazwisk zmarłych nie pamiętam.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodzinami?

Żadnej.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?

Zwolniony 15 stycznia 1942 r., jechałem w transporcie pana podpułkownika Hesa do 4 marca 1942 r., kiedy to zgłosiłem się do armii w Ługawoji [Ługowoje], do 10 Dywizji Piechoty, 12 marca [?] przydzielono mnie do kompanii ciężkich karabinów maszynowych [?] 28 pułku piechoty.

Miejsce postoju, 24 stycznia 1943 r.