1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód i stan cywilny):
Starszy strzelec Mojżesz Gaston [?], 31 lat, krawiec, żonaty; [nr poczty polowej] 138 [?].
2. Data i okoliczności zaaresztowania:
31 stycznia 1940 r. w miejscowości Zagórz.
3. Nazwa obozu, więzienia lub miejsca przymusowych prac:
Uchta C[z]ibiu.
4. Opis obozu, więzienia:
Mieszkaliśmy w przewiewnych barakach, spaliśmy na gołych deskach, bez okrycia i w takiej ciasnocie, że musieliśmy obracać się na komendę. Co do czystości, to nie było mowy, ponieważ łaźnia była raz na pięć miesięcy, tak że robactwo żarło nas niemiłosiernie.
5. Skład więźniów, jeńców, zesłańców:
Nas, Polaków, było ok. 60 proc., innych zaś narodowości, jak Tatarów, Uzbeków, Kozaków, Rosjan itp. 40 proc. Większość, ok. 70 proc., miała paragrafy polityczne.
Poziom moralny beznadziejny z powodu tego, że na każdym kroku prześladowano nas i wyśmiewano.
6. Życie w obozie, więzieniu:
Pobudka o 4.00 rano, na śniadanie, do którego z trudem dostałem się w ogonku, każdy otrzymywał po 400 g chleba oraz kipiatok (gotowana woda). O godz. 5.00 wyruszaliśmy do pracy, ok. 15 km od obozu. Norma była nie do wykonania, a to sześć kubików ziemi wywieźć na odległość ok. 300 m. Obiadu w ogóle nam nie dowożono, tak że do 18.00 wieczorem mdleliśmy z wyczerpania.
Ubranie nasze składało się z samych szmat, tak że ok. 80 proc. ludzi miało poodmrażane ręce i nogi. Każdy z nas chodził przygnębiony, bez żadnej nadziei na przyszłość. Tym bardziej staraliśmy się pocieszać jeden drugiego.
7. Stosunek władz NKWD do Polaków:
Śledztwo prowadzono tylko nocami, przy badaniach stosowano najbardziej wyrafinowane tortury, a to: bito niemiłosiernie, wieszano za ręce na haku u sufitu.
Przekonywano nas, że Polska już nigdy nie powstanie, że musimy – żyjąc w tych łagrach z powodu tego [nieczytelne] pogodzić się z reżimem komunistycznym.
8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:
Ażeby zasięgnąć pomocy lekarskiej, należało być umierającym [nieczytelne] zmarło ok. siedmiu do dziesięciu osób. Z nazwisk zmarłych pamiętam Polaka Zygmunta Maciejczaka, studenta.
9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodzinami?
Od chwili aresztowania nie miałem żadnego kontaktu z rodziną ani żadnej wiadomości z domu.
10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?
Zwolniony zostałem 22 sierpnia 1941 r. Z łagrów skierowano nas do Buzułuku, gdzie wstąpiłem do polskiej armii.
Miejsce postoju, 24 stycznia 1943 r.