CZESŁAW HENKE

1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód i stan cywilny):

Plutonowy Czesław Henke, 40 lat, malarz dekoracyjny, żonaty, troje dzieci; Kompania Przejściowa Stacji [nieczytelne] Ośrodka Zapasowego Armii.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

23 września 1939 r. wzięty do niewoli przez oddziały ZSRR w Werbach pod Włodzimierzem [Wołyńskim] z oddziałem broniącym się, niechcącym się poddać. [Byliśmy] prowadzeni z rękami w górę do Łucka, a stamtąd przewiezieni do Szep[i]etówki i 5 października 1939 r. z powrotem przewiezieni na tereny Polski okupowanej przez Sowietów.

3. Nazwa obozu, więzienia lub miejsca przymusowych prac:

Przebywałem w obozach jeńców wojennych na terenach Polski zajętych przez Sowietów: w Zahorcach pod Dubnem, w Brodach, w Ostrej Górze pod Przemyślem, w Złoczowie, w Słowicie i w Olszanicy pod Złoczowem.

4. Opis obozu, więzienia:

W Zahorcach w oborach i stajniach majątku, w Brodach w zamku, w Ostrej Górze w oborze majątku i w barakach zbudowanych z desek, w Złoczowie w barakach z desek, w Słowicie w oborach majątku, w Olszanicy w namiotach. Warunki mieszkaniowe, jak również higieniczne, najgorsze w Zahorcach. W innych obozach na ogół możliwe.

5. Skład więźniów, jeńców, zesłańców:

Jeńcy to w większej części Polacy, następnie Białorusini, Ukraińcy i Żydzi. Obozy składały się z samych jeńców wojennych. Na najwyższym poziomie umysłowym i moralnym stali Polacy. Na najniższym poziomie moralnym – Ukraińcy. Stosunki wśród Polaków – z wyjątkiem kilku – bardzo dobre. Najgorsze stosunki były między Polakami a Ukraińcami, ponieważ oni wykazywali zbyt wielką przychylność dla Sowietów i stawali się często nie tylko zdrajcami nas, ale zdrajcami sprawy polskiej. Doszło do tego, że musiano stworzyć osobne brygady Ukraińców, a nawet na krótko przed wojną sowiecko-niemiecką wywożono Ukraińców