WŁADYSŁAW GĄSIOR

1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód i stan cywilny):

Strz. Władysław Gąsior, rolnik, żonaty.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

18 listopada 1939 r. dostałem się do niewoli sowieckiej w Dubnie, skąd odwieziono mnie do Szep[i]etówki, Kijowa, Nowogradu [Nowogrodu Wołyńskiego] aż do łagru Zaporoże.

3. Nazwa obozu, więzienia lub miejsca przymusowych prac:

W Murmańsku na 55 punkcie pracowałem przy budowie linii kolejowej.

4. Opis obozu, więzienia:

Baraki drewniane, prawie bez nakrycia. Na piecu nocą woda zamarzała. W baraku była nieobliczalna ilość najrozmaitszego robactwa.

5. Skład więźniów, jeńców, zesłańców:

Stan ok. półtora tysiąca jeńców wojennych, oficerów i żołnierzy. Stosunki wzajemne częściowo złe.

6. Życie w obozie, więzieniu:

Do pracy wypędzano bez względu na nieznośne warunki atmosferyczne, niedziele, święta itd. Wynagrodzenia za pracę nie otrzymywałem z powodu niemożności wykonania wyznaczonej pracy (ilościowo). Wyżywienie, tzw. pierwszy kocioł: 400 g chleba i jedna zupa, pół litra prawie samej wody. Z powodu wycieńczenia zachorowałem na tzw. cyngę i [kurzą] ślepotę, dostając się do szpitala.

Ubranie – podarte łachmany.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

Stosunek NKWD okrutny, jak bicie i szczucie psami, za niewykonanie wyznaczonej pracy wtrącano do karceru. Propaganda komunistyczna – przede wszystkim informowano, że zgniła Polska na zawsze przepadła i nigdy jej nie będzie.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:

Pomocy lekarskiej prawie nie było. Zmarli Stanisław Myszko ze Lwowa z powodu przejechania wozem w czasie dostawy do szpitala, 12 nieznanych mi nazwisk i 15 zabitych wagonami na moście, razem 28.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodzinami?

Łączności z krajem nie było.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?

W listopadzie 1941 r. zwolniono mnie, po czym 11 lutego 1942 r. w Tatiszczewie wstąpiłem do Wojska Polskiego do 15 Pułku Piechoty 9 Kompania Taborów.