Kpr. Aleksander Małyszko, żonaty.
Zostałem aresztowany 1 października [1940 r.] we wsi Hołowieńczyce, pow. Augustów, przez NKWD-zistów, którzy doprowadzili mnie do swojej strażnicy w majątku Kaszuby. Tam wepchnięto mnie do piwnicy i przywiązano mi do nogi psa policyjnego, abym nie zbiegł.
2 października przewieziono mnie do Grodna, tam zamknięto mnie w więzieniu.
Byłem posądzony o posiadanie broni, wskutek tego badano mnie co drugi dzień w nocy. Siedziałem w odosobnionej mokrej sali, jedynie w bieliźnie.
W czasie badania bito mnie pistoletem po twarzy, wskutek tego wyłamano mi dwa zęby.
29 kwietnia 1941 r. zostałem przewieziony z Grodna do Baranowicz, tam siedziałem 18 dni w ciemnicy. W tej celi było nas 18 ludzi, w tym siedmiu z Augustowa. Aleksander Zieliński, Bolesław Damolewicz, więcej nazwisk nie pamiętam. Byli to przeważnie żołnierze polscy z różnych stron kraju.
19 maja 1941 r. wywieziono nas pociągiem z Baranowicz do obozu Inta. Po 60 ludzi w zaplombowanych wagonach, odżywianie: suche śledzie, wody nic.
15 czerwca 1941 r. przywieźli nas do Inty, do łagru, gdzie pracowaliśmy w kopalni węgla. Tu oświadczył nam NKWD-zista, że tu będziemy pracować i tu zdechniemy: „Do Polski swojej więcej nie wrócisz”.
Pomocy lekarskiej wcale nie było. Umierali ludzie, jednak nazwisk ich nie znam, do zmarłego nie wolno było podejść. Ludzie chorowali na cyngę i inne choroby, których określić nie umiem.
W kopalni tej pracowało ok. dwóch tysięcy ludzi, w tym połowa Polaków, reszta zaś Ukraińcy, Litwini, Łotysze. Polacy żyli między sobą w zgodzie. Kto był oporny, nie chciał pracować lub jak powiedział, że w Polsce było lepiej, takiego NKWD rozbierało do naga, wystawiali pod podwyższenie, gdzie stał posterunek, i tak stał dwie lub trzy godziny, gryziony przez komary. Odżywianie: 300 g chleba i zupa z ryby.
W tych warunkach przebyłem do 24 grudnia 1941 r., w którym to dniu zostałem puszczony na wolność. Z obozu udałem się wprost do Kotłasu, gdzie znajdowała się placówka polska, tam się zgłosiłem i zostałem skierowany do Kiermine [Kermine]. W Kiermine [Kermine] 28 lutego 1942 r. wstąpiłem do 22 Pułku Piechoty armii polskiej.