STANISŁAW PESZKO


Ogn. Stanisław Peszko, ur. 16 maja 1898 r., podoficer zawodowy, żonaty; piekarnia polowa nr 102.


24 lutego 1940 r. w nocy zostałem aresztowany przez NKWD w mieszkaniu służbowym na strzelnicy [nieczytelne] w Gródku Jagiellońskim za konspiracyjne roboty (Polska Organizacja Wojskowa). 25 lutego 1940 r. odesłano mnie zakutego w kajdany do Lwowa, do głównego NKWD na ul. Pełczyńskiej, gdzie ściągano ze mnie śledztwo całą noc. O godz. 6.00 zamknięto mnie w więzieniu na Zamarstynowie we Lwowie i siedziałem na 30 celi do 12 czerwca 1940 r. W tym dniu wywieziono nas do Kijowa na ul. Instytucką.

28 stycznia 1941 r. wraz z trzema moimi kolegami miałem sąd, mocą którego zostaliśmy wszyscy czterej skazani na karę śmierci. Do 28 marca 1941 r. siedzieliśmy na celi śmierci, aż w tym dniu otrzymaliśmy wyrok śmierci na mocy kasacji zmieniony na dziesięć lat robót, pięć lat pozbawienia praw i konfiskatę majątku. 20 lutego 1941 r. wywieziono nas do Swierdłowska do więzienia, a 1 sierpnia 1941 r. do łagru w Turyńsku, gdzie pracowałem w tartaku przy ładowaniu wózków (norma dziesięć [?] – naładować i rozładować). 8 października 1941 r. zostałem [zwolniony] i wyjechaliśmy z kolegami do Buzułuku do armii polskiej.

Przebywałem tam do 5 listopada. Zachorowałem na tyfus plamisty i odesłano mnie do szpitala w Taszkiencie [Taszkencie], gdzie leczyłem się do 11 stycznia 1942 r. W tym to dniu wyjechałem z transportem do Uzbekistanu do kołchozu (Berlik) koło Fergany. 12 marca wstąpiłem do armii polskiej, ponownie stanąłem przed komisją i dostałem kategorię „D”. Przydzielono mnie do 9 kompanii 7 Dywizji Piechoty, z którą 24 marca 1942 r. wyjechałem do Iranu wraz [z] 9 Dywizją Piechoty.

Miejsce postoju, 20 stycznia 1943 r.